De meeste mensen hebben redelijk goed door of ze een ochtendmens zijn. Of je springt uit bed om aan de dag te beginnen, of je vervloekt je wekker en grijpt naar koffie om je enigszins wakker te voelen.
Maar, daarnaast is er ook een hoop wetenschappelijk onderzoek naar onze biologische klok en zijn invloed op ons leven. We hebben allemaal een biologische klok: de belangrijkste eigenschap die verklaart waarom we wel of niet liever in bed blijft liggen. En dat is grotendeels bepaald door je genen.
Er zijn talloze online quizzen die je in het hokje ochtendpersoon of nachtuil zetten, maar die zijn meestal gestoeld op gebakken lucht. De Munich Chronotype Questionnaire (MCTQ) is wél wetenschappelijk onderbouwd.
De MCTQ werd gemaakt door de chronobiologen Till Roenneberg en Martha Merrow om hun onderzoek naar circadiane ritmes – ofwel je interne klok – te evalueren.
Roenneberg en Merrow’s vragenlijst geeft data die samenhangt met fysieke tekenen van je biologische klok (denk aan de hoeveelheid hormonen zoals cortisol (gelieerd aan stress) en melatonine (gelieerd aan slaap)). Volgens Roenneberg’s boek Internal Time: Chronotypes, Social Jet Lag, and Why You’re So Tired zijn de resultaten die laten zien hoe betrouwbaar de test is ‘extreem aanmoedigend’.
Je kunt hier de test zelf doen.
Ochtendmens of nachtuil?
Wat je wel moet weten, is dat termen als 'ochtendmens' en 'nachtuil' natuurlijk niet bestaan in de wetenschap. Deze termen helpen ons om onszelf te vergelijken, maar uiteindelijk is iedereen anders. Sommigen beginnen hun ochtend graag vroeg biologisch gezien, anderen slapen lang uit en gaan laat naar bed. Maar de meeste mensen vallen, niet geheel verrassend, ergens in het midden.
De test laat zien of je een vroegere of latere interne klok hebt dan de meeste mensen.
Er zijn meerdere factoren die hierop van invloed zijn, zo is het vaak genetisch bepaald hoeveel slaap je nodig hebt en wanneer jij je moe of alert voelt. Soms kan je biologische klok makkelijk aangepast worden door meer daglicht op te zoeken, zo kun je makkelijker aan een nieuw schema aanpassen (terwijl anderen er meer moeite mee hebben). Zelfs de lengte van je interne biologische klok kan varieren, bij veel mensen duurt een natuurlijke 'dag' iets langer dan 24 uur.
Roenneberg raadt aan om eerst de quiz te doen voordat je zijn boek leest, maar hier zijn een paar handige tips.
Om het resultaat te ontvangen moet je je e-mailadres invullen (hierdoor kunnen de wetenschappers je benaderen als je een aparte soort biologische klok hebt). Je persoonlijke informatie wordt beschermd en onder geen beding gebruikt in ander onderzoek. Het onderzoek is ontworpen voor mensen die vaste werktijden hebben (werk je in shifts of 's nachts dan is er een andere test).